Doe je masker af en vind de authentieke volwassen man in jezelf
13 februari 2024 13:14
Veel mannen lijden bewust of onbewust aan het feit dat ze in hun jeugd een emotioneel afwezige vader gehad hebben, met alle gevolgen van dien voor de rest van hun leven. Met Pad van de man helpt Ralph Nelissen hen om daar een balans in te vinden en hun eigen authenticiteit te ontdekken, zodat ze een volwaardig leven kunnen leiden waarin ze echt gelukkig zijn.
De weg naar Pad van de man
Ralph is in 1975 geboren. Nadat hij op de Lts een opleiding tot metaalbewerker had voltooid werd hij op zijn zeventiende voor vijf jaar beroepsmilitair. Hij was gelegerd in het Duitse Seedorf, vlakbij Bremen, en is twee keer uitgezonden naar Bosnië.
Na zijn militaire diensttijd werd hij via zijn vader onderhoudsmonteur bij NedTrain, een onderhoudsbedrijf van de Nederlandse Spoorwegen waar hij achttien jaar zou werken. Hij werkte zich op tot Voorman Techniek om vervolgens Manager Techniek van de onderhoudsploeg te worden. En de laatste twee jaar was hij ook nog Facilitator Cultuur & Leiderschap. Deze laatste functie was voor hem mede bepalend voor datgene wat hij nu doet met Pad van de man.
“Bij de NS was ik al heel erg bezig met leiderschap.”, aldus Ralph, “Ik was niet zo van de cijfers, maar meer bezig met de mens en hoe ik op de juiste manier het beste uit een persoon kon halen. Ik heb in die tijd ook diverse trainingen op het gebied van leiderschap gevolgd, maar naar mijn idee gingen die nooit echt de diepte in. Dat heeft me toen doen besluiten om ontslag te nemen.”
Zijn functie als Facilitator Cultuur & Leiderschap was niet de enige opstap richting Pad van de man, want in zijn laatste jaren bij de NS heeft hij samen met zo’n dertig mannen een mannenworkshop gevolgd en ging hij ook naar mannencirkels waar mannen bij elkaar komen om zich kwetsbaar op te stellen en over bepaalde problemen of emoties te praten. Het raakte hem diep, omdat hij, net als veel mannen, een emotioneel aanwezige vader heeft gemist waarbij je terecht kunt met de diepere vragen in het leven.
Hij raakte zo enthousiast dat hij, samen met een oudere man die een soort mentor voor hem was, zelf maandelijks mannencirkels ging organiseren. Ze kwamen dan met zo’n vijftien mannen samen in een yurt, een traditionele ronde tent die wordt gebruikt door nomaden in Centraal-Azië, om zich kwetsbaar op te stellen en hun hart te luchten door elkaar te vertellen waar ze zoal mee rondliepen. Het sprak hem zo aan dat hij het verlangen kreeg om daar zijn werk van te maken.
‘De terugkeer van de koning’
In maart 2016 is Ralph gestopt bij de NS. Voordat hij Pad van de man oprichtte gaf hij eerst online trainingen voor mannen onder de naam Blauwdruk. Het was een soort van experiment wat bij een groep mannen direct goed aansloeg. Daarnaast startte hij met een-op-een coaching van mannen.
Ralph: “Zo creëerde ik mijn eerste inkomsten vanuit een zelfstandig ondernemerschap. Het was een spannende tijd, want ik maakte echt een sprong in het diepe en had geen flauw idee of ik het zou redden. Maar ik voelde aan alles dat ik dit gewoon moest doen. En de transformatie van Blauwdruk naar Pad van de man is een verhaal op zich, wat begint bij Ton van der Kroon, een bekende mannenwerker en een van de pioniers die het mannenwerk rond 2000 in Nederland heeft geïntroduceerd. Hij heeft een boek geschreven met als titel ‘De terugkeer van de koning’. Hij had ‘Het pad van de man’ ontworpen waarin hij met zeven archetypes werkte vanuit de oorspronkelijke twaalf archetypes van de bekende Zwitserse psychiater en psycholoog Carl Gustav Jung. Daar was een vriend van mij bij betrokken die me op een gegeven moment vertelde dat Ton met dat pad gestopt was en dat die naam dus vrijkwam en of ik daar iets mee kon. Ik besloot om het door te zetten, maar het woord ‘het’ weg te laten, want er bestaat niet één pad van alle mannen, omdat iedere man zijn eigen pad loopt. Ik heb er daarna met Ton over gesproken en die heeft het toen aan mij overgedragen. Daar zit een mooie vadersymboliek achter van de oudere mentor die het overdraagt aan een jongere man, zoals een vader iets doorgeeft aan zijn zoon. En zo ben ik in 2017 gestart met Pad van de man.”
Ralph, die zelf geen kinderen heeft, merkt op dat het vaderschap in iedere man zit, of je nu kinderen hebt of niet. En dat vaderschap kan op een bepaalde manier geleefd worden door een vader te zijn voor andere mannen of door simpelweg iets aan hen door te geven. Omdat veel mannen in hun jeugd een emotioneel afwezige vader gehad hebben, hebben ze een mentor nodig om gezonde grenzen aan te geven, ze op een goede manier in het gareel te houden en om ze op bepaalde gebieden uit te dagen. Hij stelt terecht dat er in onze maatschappij een groot gebrek is aan gezonde volwassen mannen.
Toen Ralph met Pad van de man startte, koos hij er bewust voor om het tastbaarder te maken. Het wordt namelijk vaak een beetje als spirituele zweverigheid gezien, als iets ontastbaars, en Ralph vindt het belangrijk dat het in het gevoel komt in plaats van dat het een soort concept is wat je rationeel moet kunnen begrijpen. Het gaat wat hem betreft over het belichamen van je eigen potentie en durven kiezen voor je geluk, wat vaak heel iets anders is dan datgene wat men dagelijks doet.
Hij ziet veel mannen waar het aan de buitenkant allemaal heel mooi lijkt. Ze verdienen goed, rijden in een mooie auto en wonen prachtig. Maar ze zijn helemaal niet blij met hun baan, zitten tegen een depressie of een burn-out aan of slikken medicatie om het allemaal vol te houden. Vaak hebben ze voor de buitenwereld allerlei dingen aangeleerd of zijn ze dingen gaan doen die ze eigenlijk helemaal niet willen doen, waardoor ze ten diepste heel ongelukkig zijn. Met dat soort mannen gaat Ralph aan de slag waarbij zijn hamvraag aan hen is of ze hun levensstijl met bijbehorend imago durven los te laten.
Als je ouders mogen zijn wie ze zijn, kun je worden wie je bent
In zijn werk met Pad van de man hanteert Ralph de volgende zeven archetypes, te weten De Wildeman, De Minnaar, De Krijger, De Nar, De Magiër, De Wijze man en De Koning. Hij noemt het de zeven pijlers en het gaat over je plek innemen als zoon, man en vader.
Volgens Ralph kun je de zeven pijlers allemaal een plek in het lichaam geven en hij legt uit wat hij daarmee bedoelt: “De Wildeman gaat over je basisveiligheid en heeft te maken met het innerlijke kind wat bang en onzeker is. Veel mannen zijn opgegroeid in een onveilige omgeving doordat ze nooit echt zoon konden zijn, wat vaak te maken heeft met de afwezige vader. Daardoor moesten ze voor hun gevoel presteren en hun best doen, waardoor de onveiligheid eigenlijk in het lichaam komt in de vorm van onrust met als gevolg dat ze altijd bezig moeten zijn en naar oplossingen zoeken. Ze zijn niet in staat om gewoon vrede met zichzelf te hebben en hebben moeite met hun gevoelens en emoties, waardoor ze dat op allerlei manieren gaan verbloemen, door zichzelf bijvoorbeeld te overschreeuwen en machogedrag te vertonen. En vaak heeft het als gevolg dat ze verslaafd raken aan alcohol en/of porno. Robert Bly heeft er een boek over geschreven met ook als titel ‘De Wildeman’ en hij stelt dat als je hiervan vrij wilt komen, de sleutel daarvoor onder het kussen van je moeder ligt. Dat heeft te maken met het feit dat deze mannen vaak een loyaliteitsconflict met hun moeder hebben, wat weer komt door die afwezige vader waardoor ze alleen door hun moeder opgevoed werden. Maar iedere zoon heeft een vader nodig die hem vanaf ongeveer zijn zevende jaar leert hoe de buitenwereld in elkaar steekt en hoe je grenzen kunt stellen, maar die hem ook op zijn bek laat gaan, om daar vervolgens met hem over te communiceren. Maar bij een emotioneel afwezige vader wordt de opvoeding volledig door de moeder gedaan en stroomt de liefde tussen vader en moeder ook niet helemaal zoals het zou moeten, waardoor de moeder dat vaak onbewust op haar zoon projecteert en iets van hem wil, waardoor die een soort van vervangende echtgenoot wordt. Daardoor gaat de zoon een verantwoordelijkheid dragen wat hij als kind helemaal niet kan. Dit speelt zich allemaal af in het onderbewustzijn en als de zoon volwassen is, draagt hij vaak nog steeds dezelfde last die hieruit voortgekomen is. En het gaat zo diep, dat zo’n zoon als volwassen man hier zelfs weer de gevolgen van ondervindt in de relatie met zijn eigen vriendin of vrouw, omdat daarin bij hem weer dingen getriggerd worden die ten diepste hiermee te maken hebben.”
“Niet alleen De Wildeman hangt systemisch sterk aan de moeder vast, maar ook De Minnaar en De Krijger.”, gaat Ralph verder, “En De Minnaar gaat over je eigen seksualiteit, je levensenergie. Het gaat over de basis. Ben je gezien door je ouders in je seksualiteit en je levensenergie, of mocht je er als zoon eigenlijk helemaal niet zijn en moest je vooral heel braaf en rustig zijn. In dat laatste geval ga je je aanpassen en leef je onderdrukt. Heel veel mannen hebben daardoor een soort van afscheiding op de helft van hun lijf. Vanaf je hart naar onderen toe zit het gevoel, maar daar komen ze meestal niet, omdat ze boven hun hart in hun hoofd leven. Met die mannen ga ik naar hun seksualiteit toe, naar hun kind-zijn, zodat ze gaan voelen en weer durven te spelen door bijvoorbeeld met andere mannen te ravotten. Dat is heel belangrijk, want als kind konden ze dat nooit met hun vader doen, terwijl dat juist essentieel is voor de ontwikkeling. In die seksualiteit zit heel veel kracht en doordat het altijd onderdrukt is, zijn deze mannen nooit helemaal tot leven gekomen en zijn ze nooit geweest wie ze daadwerkelijk zijn. En als ze volwassen zijn, slaat dat letterlijk terug in hun seksuele relaties, doordat ze heel vaak naar seks verlangen en tijdens het vrijen heel snel ejaculeren. Er is helemaal geen rust in hun systeem en geen intimiteit in het leven, waardoor liefde vervangen wordt door lust. En die snelle ejaculatie is ten diepste een ontlading van geblokkeerde energie. Het mannenwerk gaat echt over hele diepe stukken. Mag je weer zoon van je ouders worden of ga je er boven staan? Er is ook een systemische wet die zegt ‘Als je ouders mogen zijn wie ze zijn, kun je worden wie je bent’. Want als je als volwassene nog steeds een oordeel over je ouders hebt of iets van ze nodig hebt, ben je ten diepste bezig met het kind in jezelf en kun je niet compleet volwassen zijn. Het is belangrijk dat je jezelf gaat liefhebben, jezelf gaat voelen, weet wat je behoeften zijn en waar je grenzen liggen. Dan kom ik automatisch op het archetype van De Krijger, want die gaat over grenzen aangeven. Veel mannen zijn namelijk niet in staat om hun grens te bepalen. Ze gaan maar door, want er moet geld verdiend worden, er moet dit en er moet dat en ze willen aan alle verwachtingen voldoen. Totdat het lichaam aangeeft dat het klaar is en dan zitten ze in een burn-out of hebben ze een depressie. Bij het gezond vaststellen van je grenzen gaat het in eerste instantie over jezelf, maar het gaat absoluut ook over grenzen stellen richting anderen. Want als je altijd maar doet wat anderen van je verlangen, zonder jezelf af te vragen of je dat wel wilt of kunt, ben je eigenlijk weer die lieve kleine jongen die dat doet omdat het nu eenmaal zo hoort. En daar ga ik dus met ze naar kijken met De Krijger, want die gaat over kracht en zit in je buik. Veel mannen hebben ook pijn in hun buik, omdat daar een spanning zit doordat ze niet geleerd hebben om bij die kracht te komen. Dat is onderdrukt, omdat het er vroeger niet mocht zijn. Ik leer ze om hun kracht weer te beleven en om boos te durven zijn. De meeste mannen zijn bang voor hun eigen boosheid en houden zich liever in of gaan alcohol drinken of roken om het te onderdrukken. Maar boosheid is een hele belangrijke kracht wat gewoon geleefd wil worden en heel vaak zit daaronder het verdriet. Als ik hiermee bezig ben geweest, moeten veel mannen daarna ook huilen. Daarom is De Krijger een heel belangrijk archetype om grenzen te stellen, boos te worden en te durven zeggen dat je er klaar mee bent.”
Het ware koningschap gaat over vrijheid en verbinding
Na deze drie archetypes, die volgens Ralph diep in je lijf zitten en waar heel veel schuld, schaamte en onzekerheid aan vasthangt, gaan we naar De Nar. De eerste drie gaan over loyaliteitsconflicten met de moeder en het loslaten van haar en bij De Nar maakt Ralph de oversteek naar de vader en gaat hij met de cliënt op zoek naar zijn mannelijkheid. Daarbij gaat De Nar specifiek over de keel en het strottenhoofd en heeft het te maken met datgene wat op je hart ligt waarvan je het moeilijk vindt om uit te spreken, waardoor je het gevoel krijgt dat je keel dichtgeknepen wordt. De oorzaak daarvan gaat weer terug naar de jeugd waarin de betreffende persoon commentaar kreeg als hij bijvoorbeeld emoties toonde, eens lekker gek deed of ging schreeuwen.
De Nar is heel belangrijk, want het gaat over het uitspreken van je waarheid en je kwetsbaarheid en dat lucht letterlijk je hart op. De Nar helpt mee om die dingen uit te spreken, waarvan je denkt dat anderen dat niet zullen accepteren of waarvan je bang bent dat je een ander kwetst, terwijl je het ten diepste toch kwijt wil. De Nar gaat verder niet alleen over het luchten van je hart, maar ook over durven huilen.
De Magiër gaat over de transformatie van verdwalen naar een missie hebben. Volgens Ralph heeft elke man ten diepste een missie in zijn hart en die is zo belangrijk dat hij vaak tegen mannen zegt “Eerst je missie en dan het meisje”, omdat je zonder weet van je missie kunt verdwalen in de wereld, maar ook in een relatie met weer als mogelijk gevolg een gevoeligheid voor pornografie. Als je weet wat je missie is, weet je waarvoor je geboren bent en heb je een richting in je leven. En De Magiër helpt je om daarachter te komen. Het gaat over iets doorgeven in het leven wat heel dicht bij jezelf staat, over authenticiteit en écht gelukkig zijn. Als je werkt vanuit een missie, ben je niet alleen bezig met geld verdienen, maar word je elke dag weer blij van datgene wat je doet en daar ontvang je dan toevallig ook nog geld mee, omdat je dat nu eenmaal nodig hebt om te kunnen leven.
Nadat De Magiër opgehelderd heeft wat de missie is, komt De Wijze man aan bod. Via hem ontmoet iemand zijn eigen innerlijke vader. Het is de authentieke man die rust in zijn lichaam heeft en benadrukt dat je goed genoeg bent zoals je bent. Ten diepste vervangt hij de vader die je als kind gemist hebt, waardoor je jezelf die dingen kunt geven die je vroeger onthouden zijn. Hij zorgt voor rust, bezinning, helderheid en veiligheid en helpt je om jezelf in de wereld te zetten, zo van “Hier ben ik”. En dan kom je uit op je eigen plek waar je authentiek kunt zijn en van waaruit je daadkracht kan stromen in combinatie met de liefde die je via de geestelijk herstelde band met je moeder kan laten stromen. Die twee komen dan samen en ten diepste kom je dan thuis in je hart.
En als je dan thuis bent in je hart, kom je bij De Koning uit. Hij gaat over persoonlijk leiderschap, wat Ralph liever hart gedragen leiderschap noemt, en door hem sta je letterlijk in het centrum waar je hart, je seksualiteit, je kracht en je liefde met elkaar verbonden worden. Je bent dan volledig tot rust gekomen, waardoor je hart totaal ontspannen is. Daardoor neem je de plek in die jou toebehoort en waar alles in balans is. Je bent de leider over je eigen leven, je bepaalt je eigen koers en bent niet meer bezig om anderen eindeloos te pleasen.
Het gaat volgens Ralph ook over dienstbaar leiderschap en jezelf weer verbinden met de natuur; iets wat we behoorlijk kwijtgeraakt zijn omdat we zo in hokjes leven, terwijl de natuur juist een hele grote inspiratiebron is.
De Koning leeft in zijn lijf, is krachtig aanwezig en kan staan in al zijn kwetsbaarheid zonder de behoefte te hebben om een macho te zijn. Hij is oké met zichzelf, wat anderen ook van hem vinden. Dat maakt hem niet uit, want hij is compleet zichzelf en voelt de liefde van binnen stromen. Dat is het ware koningschap waarbij het gaat over vrijheid en verbinding.
Het Hieros Gamos Festival
Ralph werkt in zijn coaching trajecten zowel met groepen als een-op-een, waarbij hij altijd de zeven archetypes, die hij zelf liever pijlers noemt, doorloopt. Hij stelt daarbij dat het altijd goedkomt als je je hart durft te volgen, omdat je dan puur en oprecht bent. Hij noemt dat thuis zijn bij jezelf.
Qua de trajecten met groepen heeft hij twee variaties: uitgebreide jaartrainingen van zeven weekenden verdeeld over een jaar met een tussenstop in de zomer en intensive retreats van zeven dagen achter elkaar, waarbij er elke dag één archetype behandeld wordt. In beide gevallen bestaat de groep uit maximaal zestien deelnemers en wordt Ralph geassisteerd door twee assistenten. En bij de een-op-een coaching varieert het van één tot zeven sessies.
Daarnaast gaat Ralph elk jaar met maximaal zo’n elf mannen twee weken naar Tanzania. Alle groepsleden gaan gedurende die periode offline. Na een paar dagen voorbereiding trekken ze dan onder begeleiding van lokale gidsen zeven dagen door de wildernis, waar ze ook elke nacht in tenten slapen, gevolgd door een afronding van een aantal dagen. Gedurende het verblijf in Afrika worden dan ook weer alle zeven archetypes doorgenomen.
Hij is inmiddels zo’n tien jaar bezig met het mannenwerk en ziet duidelijk een stijgende lijn in het aantal mannen die ervoor openstaan om bij hem en zijn concullega’s dit soort trajecten te volgen. Vanuit zijn praktijkervaring is hij er ook van overtuigd dat heel veel mannen worstelen met het feit dat ze in hun jeugd een emotioneel afwezige vader of door gescheiden ouders een compleet afwezige vader hebben gehad.
Ralph: “Steeds meer mannen gaan verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gevoelens en emoties, in plaats van het buiten zichzelf te zoeken en bijvoorbeeld te wijzen naar hun vrouw, alsof zij iets verkeerd doet. En daar ben ik heel blij mee.”
Naast zijn werkzaamheden met Pad van de man organiseert Ralph ook het jaarlijkse Hieros Gamos Festival. Hieros Gamos betekent in de Griekse mythologie ‘Het Heilige huwelijk’. Het festival is een vijfdaagse gathering dat in eerste instantie gaat over verbinding met jezelf, om van daaruit te verbinden met een ander. Het is een uniek concept omdat zowel het verdiepen en ontdekken in het ‘man zijn’ als ook in het ‘vrouw zijn’ samenkomen op één festivalterrein. Het festival is voor koppels, vrienden, vriendinnen en singles. Er worden diverse workshops gegeven, waaronder uiteraard ook mannenworkshops.
Tekst: Leo Singor
